تفاوت‌ بازیگری تئاتر و سینما

شما قصد انجام هر نوع بازیگری، چه بازیگری سینما و چه تئاتر را که داشته باشید، تمرینات، مهارت‌ها و دانش لازم در حوزه تئاتر و سینما، به کمک شما می‌آید. با این حال باید توجه داشته باشید که تفاوت‌هایی در ارتباط با این دو نوع بازیگری وجود دارد که نیاز است آن‌ها را به هنگام نقش‌آفرینی رعایت کنید.

اگر تفاوت بازیگری تئاتر و سینما را درک کرده و برای تسلط بر هر یک به اندازه کافی وقت و انرژی صرف کنید، آن زمان است که می‌توانید این حرفه را بفهمید.

تفاوت در حالات صورت و ژست‌ های بدن بازیگر در تئاتر و سینما

یکی از مهم‌ترین تفاوت‌هایی که بین بازیگری تئاتر و سینما می‌توان نام برد، تفاوت در حالات صورت و ژست‌های بدن بازیگر است. در سینما مخاطب فیلم را از زاویه دید دوربین تماشا می‌کند. به همین دلیل بازیگر باید دوربین را همان مخاطب خود در نظر بگیرد. در مقابل در تئاتر، بازی بر روی صحنه صورت می‌گیرد و تماشاگر، حاضر اما دورتر است. این نزدیک بودن فاصله دوربین و در نتیجه تماشاگر، باعث می‌شود که نیاز باشد در بازیگری سینما جزئیات بیشتری نشان داده شود زیرا کوچک‌ترین حالات چهره، ژست و میمیک‌ها در صفحه نمایش برای مخاطب قابل تشخیص است. بازیگر سینما همچنین باید مسائل مربوط به زاویه دوربین و اندازه و نوع نماها را بداند تا ارتباط بهتری با دوربین برقرار کند.

از سوی دیگر، دور بودن از مخاطب در تئاتر موجب می‌شود تا در بازیگری تئاتر نیاز باشد نقش‌آفرینی با اغراق بیشتری انجام شود. اگر بازیگر تئاتر به اندازه کافی در حالات صورت و بدنش مبالغه نشان ندهد، تماشاچیان ممکن است نتوانند متوجه اتفاقی که بر صحنه در حال رخ دادن است بشوند. برای مثال، برای نشان دادن گریه، بازیگر تئاتر، بر خلاف بازیگر سینما نمی‌تواند بی صدا و حرکت اشک بریزد.

بازیگران سینما باید با ظرافت بیشتری احساسات و حالات خود را به نمایش بگذارند چراکه زبان بدن و بیان در بازیگری سینما باید بسیار کنترل‌شده‌تر و نامحسوس‌تر صورت بگیرد. به بیانی دیگر، بازی آن‌ها باید طبیعی‌تر باشد زیرا هنگامی که هنرپیشه تئاتر به طور نامحسوس عمل می‌کند، تماشاگران تئاتر اغلب این نوع بازی را حس نمی‌کنند. از سوی دیگر، تماشاگران سینما در برابر بازی صحنه‌ای و اغراق‌آمیز ممکن است تحت تأثیر قرار نگیرند.

دوره تخصصی بازیگری

ثبت نام "دوره تخصصی بازیگری" توسط مجموعه فرواک هنر آغاز شد. این دوره ها در سه سطح مقدماتی، پیشرفته و حرفه ای در قالب 12 جلسه با آموزش اساتید مجرب از جمله حسن معجونی، محمد‌هادی عطایی و... برگزار می شوند. دانشجویان گرامی پس از قبولی در آزمون پایانی، مدرک کتبی معتبر اخذ خواهند کرد که با اخذ این گواهی از مجموعه فرواک هنر، شانس حضور در پروژه های اختصاصی این مجموعه و همچنین پروژه های مختلف سینمایی را خواهند داشت. جهت آگاهی بیشتر از دوره ها بر روی مشاهده دوره کلیک کنید.

مشاهده دوره

تفاوت آمادگی و امکان اشتباه در بازیگری تئاتر و سینما

تفاوت دیگری که بین کار بازیگری سینما و تئاتر وجود دارد، تفاوت در نوع آمادگی و امکان اشتباه است. یکی از مهم‌ترین دلایل این تفاوت را می‌توان وجود برداشت‌های متعدد در سینما دانست. در سینما اگر بازیگر در هنگام نقش‌آفرینی مرتکب اشتباهی شود، به دلیل وجود دوربین و ضبط شدن کار، امکان تلاش دوباره وجود دارد.

کارگردان می‌تواند در هر لحظه‌ای از ضبط برداشت، بازی بازیگر را قطع کرده و به اصطلاح کات بدهد. حتی بازیگر می‌تواند کار خود را بازبینی کرده و اشتباهات کارش را اصلاح کند.

در تئاتر این امکان برای بازیگر تئاتر وجود ندارد. تئاتر اجرای زنده است و تماشاگر همان‌جا در سالن تئاتر حضور دارد و همه چیز را تماشا می‌کند. بازیگر فرصت دارد تا تنها یک بار، به صورت زنده و در لحظه، بازی‌اش را به نگاه مخاطب برساند. می‌توان گفت که در بازیگری تئاتر تقریباً هیچ فضایی برای اشتباه کردن وجود ندارد. البته لازم به ذکر است که بازیگران حرفه‌ای در صورت اشتباه، توانایی این را دارند که آن را به بخشی از بازی خود تبدیل کنند.

همچنین در سینما، فیلم به سکانس‌ها و پلان‌های مختلف تقسیم می‌شود. این موضوع باعث می‌شود تا بازیگران قسمت‌های مختلف فیلمنامه را تدریجی و قدم‌به‌قدم پیش ببرند؛ اما در تئاتر این‌طور نیست؛ تا زمانی که پرده عوض نشود بازیگری آن‌ها ادامه دارد و توقفی در کار نیست. به همین دلیل در بازیگری تئاتر باید تسلط بسیار بیشتری بر متن نمایشنامه داشت و از آمادگی بالاتری برخوردار بود.

ترتیب‌بندی در بازیگری تئاتر و سینما

در ادامه مبحث بالا، می‌توان اضافه کرد که ترتیب‌بندی نیز در بازیگری تئاتر و سینما تفاوت ایجاد می‌کند. در تئاتر، بازیگری به همان ترتیب اتفاقات نمایشنامه پیش می‌رود. درحالی‌که در کار سینما ترتیب به این صورت نیست؛ ممکن است که حتی آخرین صحنه فیلمی در روز اول کار فیلم‌برداری شود.

ترتیب فیلم‌برداری سکانس‌ها و پلان‌ها در فیلم‌های سینمایی، نه بر اساس متن بلکه بر اساس شرایط و منابع و زمان‌بندی گروه تولید، صورت می‌گیرد. به همین دلیل یک بازیگر فیلم‌های سینمایی باید توانایی این را داشته باشد که حتی با وجود عدم توالی، حس خود را حفظ کرده و از نقش خود جدا نشود. این موضوع می‌تواند دشواری دو چندانی در بازیگری سینما به وجود آورد.

مقایسه اتفاقات غیرمنتظره برای بازیگری تئاتر و سینما

تفاوت دیگری که در مقایسه بازیگری تئاتر و سینما می‌توان آن را بیان کرد، وجود اتفاقات غیرمنتظره در تئاتر و نبود آن در سینما است. با وجود تمام آماده‌سازی‌ها و برنامه‌ریزی‌هایی که برای نمایش یک تئاتر انجام می‌شود، ممکن است مشکلاتی از قبیل یک بخش فراموش‌شده در دکور، یک دیالوگ جامانده یا یک نقص در کمد لباس به وجود بیاید. این مشکلات نباید باعث دستپاچگی بازیگر شود یا در کار او خللی ایجاد کند.

مهم نیست مشکل چیست! نمایش باید ادامه پیدا کند. علاوه‌برآن، بازیگران تئاتر ممکن است یک نمایش را صدبار تمرین کرده و به اجرا ببرند؛ زیرا آن‌ها باید برای تکرارکردن نقش خود به‌صورت منسجم برای روزهای متوالی آماده باشند.

بااین‌وجود، اگرچه بازیگری سینما به دلیل زنده نبودن این مشکلات مترقبه را ندارد، اما به این معنی نیست که مشکلات سینما دست‌کمی از تئاتر دارند.

برای فیلم‌برداری یک فیلم ممکن است نیاز باشد بازیگر در شرایط و مکان‌های سخت، در آب‌وهوای خیلی گرم یا خیلی سرد و در زمان‌های نامناسب به بازیگری بپردازد. او در تمامی این شرایط باید بتواند حس خود را حفظ کرده و آن‌طور که از او انتظار می‌رود شخصیت درون متن را به تصویر بکشد.

سخن آخر

در نهایت، می‌توان گفت که گرچه اصول حرفه بازیگری در پایه و اساس یکی است، اما تفاوت‌های کلیدی بین بازیگری تئاتر و بازیگری سینما وجود دارد. این تفاوت‌ها به دلیل تفاوت در طبیعت وجودی تئاتر و سینما به‌عنوان فرم‌های هنری است. ما در این مقاله سعی کردیم تا تعدادی از مهم‌ترین این تفاوت‌ها را برای شما بیان کنیم. شما می‌توانید با درک تفاوت بازیگری تئاتر و سینما، به این نتیجه برسید که به کارکردن در کدام یک از این حوزه‌ها بیشتر علاقه دارید. برای مطالعه عمیق‌تر درباره هر یک از این دو عرصه، شما می‌توانید به دسته‌بندی‌های مربوط به آن‌ها در مجله فرواک مراجعه فرمایید.

نویسنده: نرگس قاسمی