فروش متن به تهیه‌ کننده

در جهان امروز و در دنیای دیجیتال، جلب‌کردن توجه مخاطبان به رسانه‌های قدیمی‌تر همچون تئاتر کار راحتی نیست؛ به همین علت است که نمایشنامه‌های زیادی بر روی صحنه نرفته و فیلمنامه‌های زیادی به اکران در‌نمی‌آیند. بسیاری از فیلمنامه‌هایی که توسط نویسنده‌ها نوشته می‌شوند هیچگاه به مرحله اجرا نمی‌رسند و فروش متن فیلمنامه به تهیه‌کننده کار آسانی نیست. منابع در کارهای هنری بسیار محدود هستند؛ بنابراین، تهیه‌کنندگان و سازندگان آثار نمایشی ترجیح می‌دهند تا بااحتیاط انتخاب‌هایشان را انجام دهند؛ یا  اینکه فیلمنامه‌ها و نمایشنامه‌های معروف که امتحان خود را پس داده‌اند را به اجرا برده و یا با کارگردانان و نویسندگان آشنا و کارآزموده همکاری کنند.

 بااین‌حال، در این جا ممکن است که این سؤال پیش بیاید که متن‌های جدید چطور به دست یک تهیه‌کننده می‌رسند؛ برای پیداکردن جواب این سؤال، در ادامه این مقاله با ما همراه باشید تا به بررسی جواب‌های احتمالی در مورد فروش متن فیلمنامه به تهیه‌کننده بپردازیم.

 چگونگی ارائه یا فروش متن نمایشنامه به تهیه‌کننده در تئاتر

در دنیای هنر معمولاً روابط و قواعد ثابت نیستند؛ بنابراین نمی‌توان فرمول خاصی را برای فروش متن فیلمنامه یا فروش متن نمایشنامه به تهیه‌کننده در نظر گرفت. بااین‌وجود، احتمالات غالبی وجود دارند که می‌توان آن‎‌ها را بررسی کرد.

برای مثال و در احتمال اول، ممکن است نویسنده‌ای که تجربه آن‌چنانی در تئاتر ندارد، متنی را داشته و برای اجرای آن به دنبال یک تهیه‌کننده بگردد. بعد از ارتباط‌گرفتن با یک تهیه‌کننده، نویسنده متن خود را به او ارائه می‌دهد و در صورت علاقه‌مند بودن، تهیه‌کننده امتیاز آن متن را از او می‌خرد؛ این به این معنی است که نویسنده دیگر حقی بر متن خود ندارد؛ از طرفی دیگر، تهیه‌کننده به همراه عواملی که قرار است در کنار هم اثر را بسازند، می‌توانند در نمایشنامه دخل و تصرف کنند.

احتمال دوم آن است که تهیه‌کننده کسی باشد که به دنبال نویسنده بگردد تا به او پیشنهاد همکاری یا خرید متن فیلمنامه یا نمایشنامه‌اش را ‌ارائه کند؛ او حتی ممکن است که نویسنده‌ای را پیدا کرده و سفارش ساخت اثری مدنظر خود را به او بدهد. در این حالت، نویسنده، متنی را که تهیه‌کننده می‌خواهد نوشته و در نهایت به او می‌فروشد. در این مسیر، نویسنده آزادی کمتری در کار خود دارد؛ چراکه باید پیرو خواست تهیه‌کننده باشد.

 راه دیگر آن است که تهیه‌کننده‌ای شروع به همکاری با یک گروه کند. این گروه در ساده‌ترین حالت خود، متشکل از نویسنده و کارگردان است. البته باید توجه داشت که گروه می‌تواند گسترده‌تر بوده و شامل افراد دیگری نیز بشود. در این همکاری، گروه در کنار یکدیگر به تجزیه‌وتحلیل و ساخت اثر در کنار یکدیگر می‌پردازند. معمولاً گروه‌های تئاتری ثابت هستند و پس از اتمام یک نمایش نیز در کنار هم می‌مانند؛ چراکه به این صورت ممکن است در آینده کارهای بیشتری را با یکدیگر بر روی صحنه ببرند.

این‌گونه آشنایی‌های یک نویسنده و کارگردان با یک تهیه‌کننده خاص و همکاری مداوم با یکدیگر، حاشیه امنیتی برای نویسنده به وجود می‌آورد؛ در نتیجه آن، او امکان این را دارد تا با آرامش بیشتری کار خود را انجام دهد.

در احتمالی دیگر، ممکن است که کارگردان، خود، نویسنده باشد. در این حالت، نویسنده قدرت و عاملیت بیشتری نسبت به متن خود دارد و قطعاً در فرایند ساخت و اجرای تئاتر، نقش مؤثرتری ایفا می‌کند. در صورت اینکه کارگردان، نویسنده باشد، به‌صورت معمول، فروش متن فیلمنامه به تهیه‌کننده صورت نمی‌پذیرد؛ بلکه کار معمولاً به نحوی انجام می‌شود که تهیه‌‌کننده و کارگردان در کنار یکدیگر به فعالیت می‌پردازند.

 درهرصورت، نکته قابل‌توجه آن است که تهیه‌کننده کسی است که باید متن را بپسندد و تصمیم به ساخت آن بگیرد. بدون پشتیبانی یک تهیه‌کننده، ساخت اثر نمایشی، ممکن نیست.

چگونگی ارائه یا فروش متن فیلمنامه به تهیه‌کننده در سینما

قبل‌تر به فروش نمایشنامه به تهیه‌کننده در تئاتر پرداختیم؛ پس می‌دانیم یکی از مراحل مهم در مسیر تبدیل یک متن به فیلم سینمایی، فروش متن فیلمنامه به تهیه‌کننده است و راه‌هایی که نویسندگان در سینما برای کارکردن با یک تهیه‌کننده پیش روی خود دارند، بی‌شباهت به راه‌های ذکر شده برای نمایشنامه‌نویسان نیست.

 در ادامه به مراحل فروش متن فیلمنامه می‌پردازیم:

درصورتی‌که نویسنده کسی باشد که بخواهد اثر خود را به تهیه‌کننده‌ای ارائه دهد، او فیلمنامه خود را به تهیه‌کننده‌ای که علاقه‌مند به تولید فیلمنامه‌های مشابه است، ارسال می‌کند. تهیه‌کننده، فیلمنامه را خوانده و در صورت علاقه‌مندی به آن، با نویسنده فیلمنامه ارتباط می‌گیرد. نویسنده و تهیه‌کننده، در مورد حقوق فیلمنامه مذاکره می‌کنند و در صورت توافق بین دو طرف، قراردادی بین نویسنده و تهیه‌کننده امضا می‌شود که حقوق فیلمنامه را به تهیه‌کننده واگذار می‌کند.

حقوق فیلمنامه

حقوق فیلمنامه، مجموعه‌ای از امتیازات است که به صاحب فیلمنامه تعلق می‌گیرد. این امتیازات، شامل حق تولید فیلمنامه، حق کپی‌رایت، حق بازنویسی، حق اقتباس، حق ترجمه و حق استفاده از فیلمنامه در سایر رسانه‌ها است.

عوامل مؤثر در فروش متن فیلمنامه به تهیه‌کننده

از عوامل مختلفی که در فروش متن فیلمنامه مؤثر هستند می‌توان به کیفیت فیلمنامه و نمایشنامه، بازاریابی درست و استعداد و شهرت نویسنده اشاره کرد.

 لازم به ذکر است برای افزایش شانس فروش متن باید آن را به‌دقت بازنویسی کرده و از نظر کیفیت بالای ساختار، مطمئن شد. همچنین می‌بایست که در نوشتن فیلمنامه و نمایشنامه به مخاطبان هدف موردنظر تهیه‌کننده توجه شود. همچنین می‌توان از تجربیات سایر نویسندگان موفق در بازاریابی و فروش متن‌هایشان استفاده کرد.

فروش فیلمنامه و نمایشنامه به تهیه‌کننده، یک فرایند چالش‌برانگیز اما ارزشمند است. با رعایت نکات ذکرشده، می‌توانید شانس خود را برای موفقیت در این زمینه افزایش دهید.

سخن آخر

 همان‌طور که اشاره کردیم فروش متن به تهیه‌کننده هیچ قاعده و قانون خاصی ندارد، بااین‌حال ما در این مقاله سعی کردیم که شما را با روند فروش متن فیلمنامه و نمایشنامه توسط نویسنده به تهیه‌کننده آشنا کنیم. همچنین به بررسی برخی از احتمالات این فرایند را پرداختیم. امیدواریم که این مقاله برای شما علاقه‌مندان مفید بوده باشد. حال اگر می‌خواهید در این زمینه بیشتر بدانید و اطلاعات کسب کنید به سایر مقالات مجله فرواک مراجعه فرمایید.

نویسنده: نرگس قاسمی