تئاتر، یکی از قدیمیترین انواع هنر است که بشر میشناسد و بازیگر یکی از قدیمیترین هنرمندها. بازیگران تئاتر کسانی بودهاند که شناختهشدهترین و خاطرهانگیزترین نقشها را به تصویر کشیدهاند؛ نقشهایی مثل آنتیگونه، هملت و الکساندر همیلتون. قطعاً برای به وجود آمدن این نقشها، بازیگران آنها ویژگیهای خاصی داشته و با هنر و تجربه بسیاری این شخصیتها را به بهترین شکل به تصویر کشیدهاند. در این مقاله، ما قرار است تا به تعدادی از این ویژگیهای مهم بازیگر تئاتر بپردازیم.
یک بازیگر تئاتر، نیاز دارد تا با تکنیکهای بازیگری تئاتر آشنایی داشته باشد و به قدری تمرینشان کند که به تسلط کافی بر آنها برسد. از جمله زمینههایی که او باید در آنها مهارت کسب کند تربیت حس، بیان و بدن است. برای آشنایی تمرینهای مورد نیاز این مهارتها، شما میتوانید به دیگر مقالات ما در مجله فرواک مراجعه کنید.
تربیت حس: بازیگر باید بتواند بر حس خود کنترل داشته باشد. او باید بتواند که در قالب شخصیتهای مختلف فرو رفته و ناراحتی، خوشحالی، ترس و عصبانیت آنها را بر روی صحنه نشان دهد. بازیگر همچنین باید به اندازهای بر حسهایش تسلط داشته باشد که زیادهروی نکرده و به چشم مخاطب مصنوعی نرسد.
بیان: بازیگر تئاتر باید بر لحن، صدا و در کل، نحوه بیان خود به اندازه کافی تسلط داشته باشد. تماشاگر تئاتر در سالن حضور دارد؛ پس بازیگر باید به گونهای دیالوگها و مونولوگهایش را بیان کند که حتی دورترین تماشاگر از او متوجه حرفهایش بشود. تمرینات بیان به کمک بازیگر تئاتر میآیند تا او در هنگام اجرا تپق نزند و بتواند کلمات را درست و شیوا بیان کند.
بدن: علاوه بر حس و حالات چهره، بازیگران نیاز دارند تا برای انتقال مفاهیم و احساسات بتوانند از حرکات و ظرفیتهای بدن خود نیز استفاده کنند. این مهارت به ویژه در تئاتر بسیار ضروری است. زیرا همانطور که در مقاله تفاوتهای بازیگری تئاتر و سینما نیز گفته شد، بازیگری در تئاتر با اغراق بیشتری همراه است. تماشاگر تئاتر، از صحنه فاصله دارد. به همین علت بازیگر تئاتر میبایست که احساسات و حالات شخیصیت را مبالغهآمیز و در خیلی موارد با استفاده از بدن نشانه دهد.
ثبت نام "دوره تخصصی بازیگری" توسط مجموعه فرواک هنر آغاز شد. این دوره ها در سه سطح مقدماتی، پیشرفته و حرفه ای در قالب 12 جلسه با آموزش اساتید مجرب از جمله حسن معجونی، محمدهادی عطایی و... برگزار می شوند. دانشجویان گرامی پس از قبولی در آزمون پایانی، مدرک کتبی معتبر اخذ خواهند کرد که با اخذ این گواهی از مجموعه فرواک هنر، شانس حضور در پروژه های اختصاصی این مجموعه و همچنین پروژه های مختلف سینمایی را خواهند داشت. جهت آگاهی بیشتر از دوره ها بر روی مشاهده دوره کلیک کنید.
علاوه بر مهارتهای مخصوص بازیگری، که به صورت تخصصی در مقالهای دیگر به آن پرداختهایم، یک بازیگر تئاتر حرفهای با مهارتهای مربوط به درک و تحلیل نمایشنامه نیز آشنایی دارد. در وهله اول، یک بازیگر باید متن را به خوبی بفهمد تا بتواند شخصیتی که قرار است بازی کند را به خوبی به تصویر بکشد. آنها باید مطالعه زیادی داشته باشند تا با عرفها و ساختارهای موجود در نمایشنامهنویسی و قلم نویسندگان بزرگ جهان آشنا شوند.
این مطالعه و درک به آنها کمک میکند تا وقتی متن نمایشی را که قرار است بازی کنند بخوانند، به نکات بیشتری توجه نشان دهند؛ اینگونه است که یک بازیگر حرفهای و با تجربه، جزئیاتی را درباره شخصیت خود میفهمد که دیگران از کنار آنها رد میشوند. در واقع با کمک همین جزئیات است که یک بازیگر خوب تبدیل به یک بازیگر عالی میشود.
بازیگران در طی زندگی کاری خود، ممکن است که با بازیگران، کارگردانان و تهیهکنندگان بسیاری کار کنند. به همین علت است که یک بازیگر تئاتر، هم در اخلاق شخصی و هم در اخلاق حرفهایاش، باید از خود انعطافپذیری نشان دهد. با داشتن انعطافپذیری است که او میتواند در گروههای مختلف و با آدمهای بسیاری کار کند. با استفاده از ارتباطات با اشخاص مختلف در این عرصه، بازیگران میتوانند در پروژههای بهتر و بیشتری شرکت کنند. ممکن است که بازیگری به لحاظ دانش و تکنیک، بسیار حرفهای و کارآزموده باشد اما اگر اخلاق و شخصیت انعطافپذیری نداشته باشد، کارگردانان زیادی حاضر به کار با او نخواهند بود.
علاوه بر انعطافپذیری در برخورد با اشخاص مختلف، بازیگران باید در شرایط مختلف و در برابر مشکلات نیز این ویژگی خود را حفظ کنند. تغییرات چیزی است که مدام در این شغل رخ میدهد. مشکلاتی که بر صحنه تئاتر پیش میآیند پیشبینی نشده هستند. با این وجود، نمیتوان که اجرا را به خاطر هر مشکلی قطع کرد. صحنه در هنگام نمایش به بازیگر تئاتر تعلق دارد. پس او کسی است که مشکلات پیش آمده را مدیریت کرده و بازی را پیش میبرد.
سخن آخر
در آخر میتوان گفت که بازیگری تئاتر شغلی است که فراز و نشیبهای بسیاری دارد. موقعیتهای زیادی وجود دارد که بازیگر باید آمادگی مقابله با آنها را داشته باشد. به همین دلیل است که اکثر بازیگران کارکشته تئاتر، ویژگیهای مهم و مشترکی دارند که آنها را از بقیه جدا میکند. بدین ترتیب میتوان گفت در دنیای تئاتر، یک بازیگر بزرگ کسی است که بتواند نقش خود را به بهترین شکل بر روی صحنه به تصویر بکشد؛ به گونهای که هم کارگردان و هم مخاطب، از دیدن آن راضی باشند. در این مقاله ما سعی خود را بر این داشتیم تا ویژگیهای مهم بازیگر تئاتر را برای شما برشماریم. با این حال، در مبحث بازیگری مطالب بسیار زیاد دیگری نیز وجود دارند. برای مطالعه بیشتر در این زمینه، از دیگر مقالات ما دیدن فرمائید.
نویسنده: نرگس قاسمی
نظرات کاربران