نمایش در انتظار گودو

نمایش 80 دقیقه‌ای در انتظار گودو، نوشته‌ی ساموئل ‌بکت و ترجمه‌ی بی‌نظیر نجف دریابندری، مترجم فقید، پس از 170 اجرا با دور چهارم اجراها به صحنه بازمی‌گردد. دور جدید اجراها از 12 دی 1403 ساعت 19 و در باغ کتاب - بلک باکس پردیس تئاتر و موسیقی آغاز می‌شود.

نمایشنامه در انتظار گودو نوشته ساموئل بکت یکی از تاثیرگذارترین آثار درام مدرن است که به دلیل ساختار منحصربه‌فردش، نداشتن یک خط داستانی مشخص و استفاده از دیالوگ‌های ساده و تکراری، همچنان مخاطبان را به فکر فرو می‌برد. این نمایشنامه که برای اولین بار در سال 1953 در پاریس اجرا شد، به عنوان یکی از نمونه‌های برجسته تئاتر ابزورد شناخته می‌شود.

در خلاصه‌ای از نمایش در انتظار گودو آمده: جاده‌ای بیرون شهر، با یک تک درخت، حوالی غروب. استراگون و ولادیمیر به انتظار گودو نشسته‌اند.

اجراهای در انتظار گودو در گذشته

نمایشنامه برای نخستین بار در 5 ژانویه 1953 به کارگردانی راجر بلین در تئاتر بابیلون پاریس به روی صحنه رفت. این اجرا، اگرچه در ابتدا با واکنش‌های متفاوتی روبه‌رو شد، اما به‌زودی به اثری ماندگار تبدیل شد. نمایش در انتظار گودو در دهه 1950 در لندن و نیویورک نیز اجرا شد و بلافاصله به موضوعی برای بحث‌های فلسفی و هنری تبدیل شد.

این نمایش در ایران نیز چندین بار به صحنه رفته است. سالِ ۱۳۴۷ داوود رشیدی نخستین بار این نمایشنامه را با عنوانِ چشم به راه گودو در انجمن ایران و امریکا در تهران روی صحنه برد. از جمله اجراهای مهم آن می‌توان به کارگردانی زنده‌یاد بهرام بیضایی و کارگردانی همایون غنی زاده اشاره کرد.

این نمایشنامه همچنان در سراسر جهان اجرا می‌شود و هر اجرا با برداشت‌های متفاوت کارگردان‌ها، رنگ و بوی جدیدی به خود می‌گیرد.

نمایشنامه در انتظار گودو

نمایشنامه‌ی در انتظار گودو داستان دو شخصیت به نام‌های ولادیمیر و استراگون را روایت می‌کند که در کنار یک درخت منتظر شخصی به نام گودو هستند. این انتظار بی‌پایان و بی‌هدف، فضایی از ناامیدی، پوچی و امیدواری را به‌طور همزمان خلق می‌کند.  این نمایشنامه به دسته‌ی ابزورد تعلق دارد و به پوچی زندگی و تلاش بی‌ثمر انسان برای یافتن معنا اشاره می‌کند. زمان در این اثر، مفهومی سیال دارد و انتظار نمادی از تلاش انسان برای یافتن پاسخ در برابر نامعلوم‌ها است. نمایشنامه‌ی در انتظار گودو داستانی ساده با پیام‌های عمیق است برای مثال رابطه میان ولادیمیر و استراگون به پیچیدگی روابط انسانی و نیاز به هم‌زیستی اشاره می‌کند.

در انتظار گودو به عنوان یک اثر پوچ‌گرا شناخته می‌شود. فلسفه پوچی به این معناست که زندگی انسان‌ها فاقد معناست و تلاش‌های آن‌ها برای یافتن هدف نهایی در نهایت بیهوده است. بکت با استفاده از شخصیت‌های خود، این ایده را به تصویر می‌کشد که انسان‌ها در جستجوی چیزی هستند که هرگز نخواهند یافت. در همین راستا، به شخصیت‌های این نمایشنامه نگاهی می‌اندازیم:

نمایش در انتظار گودو از دید مخاطبان

بازیگران این نمایش با دقت و تسلط بر روی شخصیت‌ها، ابعاد مختلف تئاتر ابزورد را به نمایش می‌گذارند. این اجرا نه تنها برای تماشاگران خاص بلکه برای عموم جذاب است و به نظر می‌رسد که بکت نیز از بازیگران چنین انتظاری داشته است. نقدها همچنین به فلسفه اگزیستانسیالیسم و ناامیدی ناشی از عدم وجود معنا در زندگی اشاره دارند. نمایش به خوبی اضطراب وجودی را موشکافی کرده و تماشاگران را به سفری عمیق و دردناک در زوایای وجودی خود می‌برد. تأثیرات جنگ جهانی دوم بر روی این اثر نیز قابل توجه است، جایی که انسان‌ها در جستجوی معنا در دنیایی پر از ناامیدی و سردرگمی هستند. با وجود شباهت‌های زیادی با نسخه‌های خارجی، اجرای جوانی به دلیل حس عشق و شور در بازی بازیگران، تأثیر خاصی بر مخاطب گذاشته است.

به طور کلی می‌توان گفت تمامی مخاطبان خلاقیت کارگردان جوان و بااستعداد این اثر و بازی‌های حرفه‌ای بازیگران را تحسین کرده‌اند.

عوامل نمایش در انتظار گودو

عوامل نمایش در انتظار گودو عبارتند از:

نویسنده:  ساموئل بکت

مترجم:  نجف دریابندری

کارگردان: امیرحسین جوانی

تهیه‌کننده: سجاد افشاریان

بازیگران: امیرمحمد ‌رفیع‌خواه، سعید احمدی، محمدحسین ‌قاسمی، مجتبی ‌بیات

بازیگر خردسال: مسیحا ذبیحی

سخن فرواک

در انتظار گودو نه تنها یک نمایشنامه بلکه یک بررسی عمیق از وضعیت انسانی است. بکت با خلق این اثر، سؤال‌هایی درباره وجود، انتظار و معنای زندگی را مطرح می‌کند که هنوز هم برای مخاطبان امروزی جذابیت دارد. شما می‌توانید با مراجعه به تیوال و خرید بلیت نمایش در انتظار گودو از 12 دی 1403 ساعت 19 و در باغ کتاب - بلک باکس پردیس تئاتر و موسیقی به تماشای این نمایش بنشینید.

نویسنده: سارا فرخنده طینت فرد