نکات مهم نورپردازی

نورپردازی بخشی از فعالیت گروه فیلم‌برداری است که با مدیریت سرپرست فیلم‌برداری انجام می‌شود. این امر، گاه توسط دستیار اول فیلم‌بردار و گاهی به‌وسیله فردی که اصطلاحاً نورپرداز نام دارد اجرا می‌شود. او پس از گفت‌و‌گوی مکرر با کارگردان درباره فیلمنامه و توافق در مورد داستان و طراحی نور مناسب، با طراح نور تعامل می‌کند؛ این تعامل و ارتباط سازنده منجر به درک بهتر فضای فیلم می‌شود.

نورپرداز از طریق نور و سایه‌ها، احساسات مختلفی در مخاطب ایجاد می‌کند. همان‌طور که پیش‌تر در مجله فرواک اشاره شده است، نورپردازی در سینما، چیزی فراتر از تاباندن نور به اشیا و اجسام داخل صحنه است.

قراردادن منابع نور می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در ایجاد طرح موردنظر داشته باشد؛ به‌عنوان‌مثال، قراردادن نور بالای سر شخصیت می‌تواند احساس قدرت و اقتدار را ایجاد کند. درحالی‌که گذاشتن نور زیر چانه شخصیت، می‌تواند احساس خطر یا ناراحتی را به وجود آورد. به‌طور‌کلی می‌توان گفت، نور، نقش مهمی در تنظیم لحن، حال و هوا و فضای یک صحنه دارد. در این مقاله به بررسی نکات مهم نورپردازی در سینما می‌پردازیم با ما همراه باشید.

۷ نکته مهم نورپردازی

1.درک نور برای نورپردازی

نورپردازی در سینما به معنی درک چگونگی رفتار نور و میزان تأثیر آن بر حالت کلی فیلمنامه است. یک فیلم‌بردار حرفه‌ای باید ویژگی‌های مختلف نور مانند شدت، جهت، دمای رنگ، کیفیت و کنتراست را درک کند. این جمله به این معنا است که شدت نور میزان روشنایی، جهت نور به کجا واقع شده است، دمای رنگ نور، تأثیر رنگ‌ها را تعیین می‌کند و کیفیت و کنتراست نور میزان جزئیات و تفاوت‌های سایه و روشنایی را نشان می‌دهد.

2.تکنیک نورپردازی سه نقطه‌ای

نورپردازی سه نقطه‌ای یکی از تکنیک‌های پرکاربرد در نورپردازی به شمار می‌رود. این نوع نورپردازی از سه چراغ اصلی تشکیل شده است. نور کلیدی، نور پرکننده و نور پس‌زمینه. نور کلیدی منبع اصلی روشن‌کننده به‌حساب می‌آید و سوژه را روشن می‌کند، نور پرکننده، سایه‌های ایجاد شده توسط نور کلیدی را نرم می‌کند تا کنتراست نورپردازی کم‌تر شود و نور پس‌زمینه، سوژه را از پس‌زمینه جدا کرده و ابعاد فضا را به تصویر اضافه می‌کند.

3.نور طبیعی مقابل نور مصنوعی

نورپردازان در مورد تنظیمات نور دو گزینه نور طبیعی و نور مصنوعی را در اختیار دارند. از نور طبیعی که نور خورشید یا منابع موجود محیطی است برای ایجاد ظاهری واقعی استفاده می‌کنند. این رویکرد می‌تواند حس واقع‌گرایی ایجاد کند و اغلب در فیلمسازی فضای باز یا به سبک مستند استفاده می‌شود. از سوی دیگر نور مصنوعی شامل استفاده از نورهای استودیویی است که برای کنترل هر جنبه‌ای از روشنایی قابل‌استفاده است. این منابع به نورپردازان امکان را می‌دهند تا جوانب مختلفی از تصویرسازی را کنترل کنند.

4.دمای رنگ در نورپردازی

همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، دمای رنگ به میزان‌گرم یا سرد بودن یک منبع نور خاص از نظر بصری اشاره دارد. دماهای مختلف، احساسات و حالات مختلفی را در روایت فیلم نشان می‌دهند. به‌عنوان‌مثال در نورپردازی، تن‌های گرم‌ترصمیمیت را منتقل می‌کنند درحالی‌که تن‌های سردتر ممکن است تنش یا رمز و راز را نشان دهند. این تأثیرات دمای رنگ می‌توانند بر جلب احساسات و حالات مختلف در روایت هنری تصاویر مؤثر باشند.

5.نورپردازی با کلید بالا و کم‌کلید

نورپردازی با کلید بالا، از نور روشن با حداقل سایه برای توزیع یکنواخت نور در سراسر قاب استفاده می‌کند. طوری که تفاوت‌های نور و سایه به کمترین حالت می‌رسد که به تصویری ملایم و بدون نقاط تیره منجر می‌شود. این تکنیک غالباً برای فضایی شاد مانند فیلم‌های کمدی به کار می‌رود. در مقابل، نورپردازی کم‌کلید شامل تضاد فاحش بین نور و سایه است و تصاویری دراماتیک و مرموز ایجاد می‌کند که معمولاً در فیلم‌های هیجان‌انگیز این مورد را مشاهده می‌کنیم.

6.نور و سایه

از بازی با نور، سایه‌های متفاوتی ایجاد می‌شود. به همین خاطر از نورپردازی می‌توان برای شکل‌دادن به‌ظاهر بازیگران استفاده کرد که باعث تثبیت شخصیت آن‌ها می‌شود. برای مثال، استفاده استراتژیک از سایه‌ها می‌تواند به شخصیت‌ها عمق دهد و جنبه‌های پنهان آن‌ها یا انگیزه‌هایشان را آشکار کند.

7.نورپردازی پیوسته

یکی از مهم‌ترین نکاتی که در نورپردازی باید به آن دقت شود، حفظ یکنواختی از نظر دمای رنگ، جهت و شدت برای انتقال یکپارچه نور در چندین نما در یک صحنه است. این کار باعث می‌شود که حواس بیننده پرت نشود و تجربه انتقال یکپارچه‌ای داشته باشد. درواقع می‌توان این‌طور بیان کرد که نورپردازی پیوسته، در جلب‌توجه به تفاوت‌های مختلف در یک صحنه یا دنباله فیلم کمک می‌کند.

حرف آخر

به‌طورکلی در نورپردازی، هرکس امضای خود را دارد؛ پس می‌توان گفت دستورالعمل مشخصی برای نورپردازی وجود ندارد. ممکن است یک نورپرداز، سکانسی را با ۱ منبع نور و دیگری آن را با ۱۰ منبع نور، اجرا کند. نکته حائز اهمیت در نورپردازی سینمایی، همان انتقال درست مفهوم داستانی به‌وسیله نور است. تعامل درست نورپرداز و کارگردان و درک درست عوامل از نور و مفهوم فیلمنامه باعث موفقیت در این زمینه می‌شود. شما عزیزان می‌توانید برای آشنایی بیشتر با نکات مهم نورپردازی و تکنیک‌های موردنیازش به دیگر مقالات تخصصی مجله فرواک مراجعه کنید.

نویسنده: پریچهر امامی