تولید فیلم کوتاه

این روزها فیلم‌های کوتاه به دلیل روایت‌گویی جذاب و در عین حال مختصر به رسانه‌ای قدرتمند و فراگیر تبدیل شده است. همچنین با ظهور عرصه دیجیتال، تولید فیلم کوتاه بیشتر از هر زمان دیگری در دسترس قرار گرفته است. با این حال، تولید یک فیلم کوتاه جذاب نیازمند به برنامه‌ریزی دقیقی است. در این مقاله از مجله فرواک قصد داریم به مراحل کلیدی تولید فیلم کوتاه بپردازیم، با ما همراه باشید.

فیلم کوتاه یک اثر سینمایی کوتاه است که معمولاً با احتساب تیتراژ آغاز و پایان نهایتا 40 دقیقه طول می‌کشد و یک روایت یا موضوع مختصر را بررسی می‌کند. برای ساخت آن بودجه و تجهیزات کمتری مورد نیاز است و نماهای زیادی وجود ندارد که همین مسئله باعث شده است تا این سبک از فیلم‌ها برای آموزش افراد مبتدی کارایی داشته باشد. در ادامه ابتدا نگاهی به تاریخچه این نوع از فیلم‌ها می‌اندازیم.

تاریخچه تولید فیلم کوتاه

فیلم‌های کوتاه تاریخچه‌ای غنی دارند که به دوران اولیه سینما برمی‌گردد. فیلم"خروج کارگران از کارخانه" ساخته برادران لومیر در سال 1895، اولین تولید فیلم کوتاه تاریخ سینما بود. فیلم کوتاه در طول سابقه سینما، نقش مهمی در پیشرفت آن داشته است و اغلب در کنار فیلم‌های بلند در سالن‌ها، نمایش داده می‌شدند. فیلم‌های کوتاه در دوران فیلم‌های صامت نیز محبوب بودند و شامل ژانرهای مختلفی از کمدی تا درام می‌شدند، مانند فیلم کوتاه "کودک" چارلی‌چاپلین. این فیلم‌ها با ظهور صدا به رشد خود ادامه دادند؛ اما با گذشت زمان به‌تدریج از محبوبیت آن‌ها کاسته شد تا این که با ایجاد جشنواره‌های مختلف دوباره جان گرفتند. امروزه تولید فیلم کوتاه بخش مهمی از صنعت فیلم به‌حساب می‌آید و بستری برای آزمایش و نمایش استعداد‌های افراد نوظهور است. بسیاری از بزرگان سینما، کار خود را با تولید فیلم کوتاه آغاز کرده‌اند؛ فیلمسازانی مانند: کن لوچ، آلن رنه، پیر پائولو پازولینی، بهرام بیضائی، عباس کیارستمی، اصغر فرهادی و ناصر تقوایی.

مراحل تولید فیلم کوتاه

تولید فیلم کوتاه، روندی پیچیده و زمان‌بر دارد و شامل مجموعه‌ای از فرصت‌ها و چالش‌ها است که در ادامه به توضیح برخی از مراحل اصلی تولید آن می‌پردازیم.

ایده‌پردازی در تولید فیلم کوتاه

 ایده‌پردازی اولین مرحله برای تولید فیلم کوتاه است. برای شکل‌دادن به یک فیلم کوتاه، باید ایده اولیه آن در ذهن کارگردان شکل بگیرد. این ایده می‌تواند بر پایه یک داستان، مفهوم یا یک تجربه شخصی باشد. توجه به موضوعات و معضلات مردم و جامعه معمولاً از موضوعات اصلی فیلم‌های کوتاه است. داشتن ایده خلاق و نوآورانه مهم‌ترین مرحله تولید فیلم کوتاه است که فیلم شما را از دیگر فیلم‌ها متمایز می‌کند و توجه همگان را به آن جلب می‌کند.

فیلمنامه‌نویسی فیلم کوتاه

پس از ایده‌پردازی، نگارش فیلمنامه دومین مرحله تولید فیلم کوتاه است. در فیلم کوتاه نقطه اوج و فرود فیلمنامه حائز اهمیت است. روند فیلمنامه‌نویسی برای تولید فیلم کوتاه با فیلم‌های بلند کاملاً متفاوت است. به سبب زمان محدود، باید همه جزئیات مانند شخصیت‌ها، روابط بین آن‌ها، مکان‌ها و اتفاقات آغاز و پایان داستان به‌درستی تشریح شود.

 پیش‌تولید فیلم کوتاه

 در این مرحله مقدمات تولید فیلم کوتاه فراهم می‌شود که باید تمام جنبه‌های فیلم‌برداری برنامه‌ریزی شود؛ از جمله بازیگران، مکان‌های فیلم‌برداری، دریافت مجوز در صورت لزوم، استوری بورد، سازماندهی تدارکات مانند برنامه‌ریزی و بودجه‌بندی و... . همچنین در پیش‌تولید، کارگردان باید عوامل و تجهیزات مورد نیاز برای تولید فیلم کوتاه را فراهم کند.

فیلم‌برداری فیلم کوتاه

انجام این مرحله دقت ویژه‌ای می‌طلبد؛ چراکه در تولید فیلم کوتاه، تکنیک‌های فیلم‌برداری به سبب بودجه و تجهیزات کم محدود است و باید پیام فیلم در مدت بسیار کوتاه‌تری نسبت به فیلم‌های بلند به مخاطب منتقل شود؛ توجه به جزئیات می‌تواند برای مخاطب جالب‌توجه باشد؛ بنابراین نباید از آن غافل شد.

پس‌تولید فیلم کوتاه

هنگامی که همه صحنه‌ها ضبط شدند، وقت آن رسیده تا وارد مرحله پس‌تولید شویم. این مرحله شامل تدوین، صداگذاری و نهایی کردن جلوه‌های بصری است. صداگذاری نیز به‌اندازه تدوین حائز اهمیت است. چراکه از طریق صدا و موسیقی برقراری ارتباط احساسی با مخاطب و تأثیرگذاری روی آن‌ها آسان‌تر می‌شود. در این مرحله، موسیقی و افکت‌های صوتی به فیلم اضافه می‌شوند. در تدوین نیز، ترتیب قرارگیری سکانس‌های فیلم باتوجه‌به فیلمنامه انجام می‌گیرد که یکی از مهم‌ترین مراحل تولید فیلم است. تدوین، شکل و محتوای فیلم را به طور کامل مشخص می‌کند.

توزیع و ترویج فیلم کوتاه

پس از تکمیل تولید فیلم کوتاه، آن را به جشنواره‌های فیلم کوتاه ارسال می‌کنیم. لازم به ذکر است، از شبکه‌ها و رسانه‌های اجتماعی برای تبلیغات و ایجاد سروصدا می‌توان استفاده کرد.

سخن آخر

بهتر است بدانید، فیلم‌هایی که با گوشی موبایل ضبط شده‌‌اند نیز به جشنواره‌ها راه پیدا کرده‌اند. پس اگر ایده‌ای ذهنتان را مشغول کرده، بهتر است به آن جامه عمل بپوشانید. شاید شما نیز راهی جشنواره شوید و زندگی‌تان دست خوش تغییر شود. چراکه کارگردانان صاحب‌نام ایران و جهان نیز کار خود را از ساخت فیلم‌های کوتاه آغاز کرده‌اند. مانند هر رشته هنری دیگر، تولید فیلم کوتاه نیز به تجربه نیاز دارد پس از خلق و تجربه آن نهراسید. در این مقاله سعی داشتیم نگاهی به مراحل تولید فیلم کوتاه بیندازیم اگر شما عزیزان علاقه‌مند به هنر و سینما هستید در دیگر مقالات تخصصی مجله فرواک همراه ما باشید.

نویسنده: پریچهر امامی