اصلاحکنندههای نور، ابزارهایی هستند
که برای کنترل ظاهر نور استفاده میشوند. اصلاحکنندههای نور میتوانند برای
تغییر شکل، جهت، شدت یا رنگ نور به کار گرفته شوند. در سینما، انواع مختلفی از اصلاح کنندههای نور وجود دارند. بدون این ابزار حیاتی در نورپردازی، فیلمبرداری
و برداشت بسیاری از سکانسها امکانپذیر نخواهد بود. در ادامه، به برخی از مهمترین
انواع اصلاح کننده نور در سینما اشاره میکنیم:
اصلاح کننده
های انتشار یا پخش نور ابزارهایی هستند که برای پراکندگی ملایم و
توزیع یکنواخت نور استفاده میشوند. این دسته شامل چترها، سافت باکسها و دیفیوزرها
میشود. عملکرد چتر بهگونهای است که با انعکاس نور، باعث پخش یکنواخت نور در
سراسر محیط میشود. سافت باکسها با پخش نور از طریق یک پوشش نرم و شفاف کار میکنند
که منجر به ایجاد نور ملایمتر با سایههای نرمتر میشود. دیفیوزرها برای نرم
کردن و پراکنده کردن نور استفاده میشوند بهخصوص در زمانی که کاهش شدت نور برای
جلوگیری از سایههای خشن ضروری است.
ارزانترین و
سادهترین اصلاح کنندههای نور، چترهای نور
هستند. چترهای نور، هم برای عکاسی و هم فیلمبرداری به کار میروند. طبیعتاً،
بیشترین استفاده آنها در سینما، مربوط به کاربردشان در فیلمبرداری میشود. این
چترها در دو رنگ سفید و مشکی وجود دارند. چتر سفید، چتری است که نور از آن رد میشود
و چتر مشکی نور را بازتاب میدهد. چترهای سفید، از متمرکز بودن نورها میکاهند و
چترهای مشکی بر اساس رنگ درونشان، نور را ملایمتر یا تیزتر میکنند.
از دیگر اصلاح کننده نور میتوان به سافت باکس اشاره کرد. از این وسیله، برای
نرم کردن و هدایتکردن نور استفاده میشود. نرم کردن به این منظور صورت میگیرد که
سایهها کمتر در تصویر به چشم برسند. تنظیمکردن شدت این نرمی، با استفاده از
تغییر اندازه سافت باکس صورت میگیرد. سافت باکسهای بزرگتر توانایی این را دارند
که نور را بیشتر پخش کرده و سایهها را کمتر کنند. از این اصلاح کنندهها میتوان
بهعنوان نور اصلی استفاده کرد یا منبع نور دیگری را با استفاده از آن نرمتر و
لطیفتر جلوه داد.
دیفیوزر، معمولاً به اصلاح کننده نوری گفته میشود که بهصورت صفحهای میان منبع نور و سوژه قرار داده میشود. جنس آن اغلب از پارچه یا پلاستیک است. این صفحه نیمه شفاف است. این اصلاحکننده، نور را قطع نکرده و به شکل مانعی در برابر آن عمل نمیکند؛ بلکه کار آن به این صورت است که مسیر نور را تغییر میدهد و به سمتی که نیاز است میفرستد.
سافت باکس و چتر نوری در حیطه اصلاح کنندههای نوری، بسیار شبیه به هم به نظر
میرسند؛ بااینحال، تفاوتهایی در کاربردهای آنها وجود دارد. برای یک نورپردازی
درست و مناسب، بهتر است اصلاحکننده مخصوص شرایط را انتخاب کنید. مهمترین تفاوت این
دو اصلاحکننده این است که چترها، نور را بهصورت گستردهتری پخش میکنند؛ اما
سافت باکسها بهصورت کنترلشدهتری نور را به سوژه بازتاب میدهند.
ابزارهای کنترلکننده
و جهتدهی به نور برای دستیابی به کنترل روشنایی و نور در صحنههای فیلمبرداری
ضروری هستند. این دسته شامل گریدها، اسنوت ها(snoots)
و شیدرها (barndoors) هستند.
شبکههایی که در الگوی لانهزنبوری طراحی شدهاند یا همان گریدها به باریک کردن
پرتو کمک میکنند تا به طور موثری از پراکندگی نور جلوگیری کند. اسنوت ها با هدایت
نور به نقطهای مشخص برای ایجاد نورپردازی دقیق و متمرکز روی سوژه موردنظر استفاده
میشوند. شیدرها دارای فلپهایی برای کنترل جهت نور هستند که عکاسان و فیلمبرداران
را قادر میسازد تا به تنظیمات نور کنترل شده دست یابند.
گرید یا همان
زنبوری، اصلاح کنندهای است که نور تابیده شده از سافتباکس را کنترل میکند. گرید
در واقع یک صفحه مشبک است که نور را در جهت خاصی هدایت میکند. این اصلاحکننده در
انجام نورپردازیهای متمرکز یا نقطهای در سینما کاربرد دارد. نوری که این زنبوریها
ایجاد میکنند، بر اساس اندازه سوراخهای شبکه متفاوت است.
اسنوت نیز در دسته اصلاح کنندههای نوری است. اسنوت یک لوله فلزی
است که داخل آن سیاه است و نور را بازتاب نمیدهد. همچنین درون این لوله، زوایای
زیادی وجود دارد تا از چرخیدن نور جلوگیری شود. این اصلاح کننده، پخششدن نور را بهصورت
قابلتوجهی کاهش داده، تا جایی که نور نهایی، نوری متمرکز و مستقیم است.
شیدر به شکل چهار در کوچک در اطراف پروژکتورها و منابع نور در تئاتر و سینما
استفاده میشود. شیدرها، برای این به کار میآیند که نور تابیده شده را بدون تغییردادن
ویژگیهایش، کنترل کرده و شکل دهند. نورپرداز میتواند این اصلاحکننده را تا 360
درجه بچرخاند و به همانگونه که میخواهد تنظیم کند.
سخن آخر
تجهیزاتی که در این مقاله به آنها اشاره کردیم، تنها تعدادی از انواع اصلاح کننده
نور موجود برای استفاده در سینما بود. در کنار انواع نامبردهشده، تجهیزات دیگری
از قبیل اسپید بوستر و انواع فیلترها نیز در نورپردازی به کار میروند. برای مثال،
از اسپید بوستر برای افزایش شدت نور، از یو سی دی برای کنترل رنگ آن و از اسفنج
نور برای ایجاد نرمترین نورها استفاده میشود.
در نهایت، میتوان گفت که اصلاح کنندههای نور، ابزارهای مهمی در
نورپردازی سینمایی به شمار میروند. این ابزار کاربردی میتوانند به کارگردانان
برای ایجادکردن نورپردازی مطلوب و موردنظری که در ذهن دارند، کمک کنند. اصلاح و شکلدادن
به نور، مثل دیگر اجزای نورپردازی سینمایی، تأثیر زیادی بر ظاهر و احساس فیلم
دارد. بهترین فیلمهای سینما را که ببینید، متوجه میشوید که یک نورپردازی
هنرمندانه، چه اثری بر بقیه عناصر گذاشته است. برای کسب اطلاعات بیشتر دررابطهبا
این عرصه هیجانانگیز، از دیگر مقالات ما در مجله فرواک بازدید نمایید.
نویسنده: نرگس قاسمی
نظرات کاربران