انواع مخاطب در مخاطب شناسی تئاتر

مخاطبان تئاتر، افرادی هستند که در نمایش‌های زنده مانند نمایشنامه‌خوانی‌ها، موزیکال‌ها، اپراها، باله‌ها و سایر تولیدات صحنه‌ای شرکت می‌کنند. با گذشت زمان انواع مختلفی از مخاطبان پدید آمدند که هر کدام از آن‌ها، ویژگی‌ها و رفتارهای خاص خود را داشتند. انواع مخاطب تئاتر در مخاطب شناسی تئاتر را می‌توان با عوامل مختلفی از جمله سن، جنسیت، پیشینه فرهنگی، وضعیت اجتماعی - اقتصادی و علایق مشخص و دسته‌بندی نمود. این عوامل می‌توانند بر نوع مخاطبانی که در انواع مختلف تئاتر حضور پیدا می‌کنند، تأثیر بگذارد.

البته باید توجه داشت، بحث مخاطب‌شناسی بسیار گسترده است و این‌ دسته‌بندی‌ها جامع نیستند؛ بلکه بیشتر یک‌سری دسته‌بندی‌های کلی به شمار می‌روند. این موضوع به‌این‌علت است که انواع مخاطبان تئاتر ممکن است بسته به نمایش، مکان و استراتژی بازاریابی متفاوت باشند. درک انواع مختلف مخاطبان نمایش برای تهیه‌کنندگان، کارگردانان و نویسندگان تئاتر از اهمیت زیادی برخوردار است؛ چراکه آن‌ها می‌توانند تولیدات و برنامه‌های بازاریابی خود را به‌منظور جذب گروه‌های خاصی از مردم تنظیم کنند.

امر مخاطب‌شناسی می‌تواند نوعی تضمین‌کننده موفقیت اجراهای تئاتر باشد و طیف وسیعی از مخاطبان را جذب ‌کند. در ادامه این مقاله، به تعدادی از انواع تماشاگران تئاتر اشاره کرده‌ایم:

انواع مخاطب تئاتر

1. مخاطبان عام تئاتر :

مخاطب تئاتر که با عنوان مخاطبان عام شناخته می شوند، افرادی هستند که به طور کلی به تئاتر علاقه دارند. این علاقه ممکن است ریشه در دانش یا علاقه قبلی به یک نمایش یا اجرای خاص داشته یا نداشته باشد. این نوع مخاطبان معمولاً به تئاتر می‌آیند تا سرگرم شده و اوقات خوشی داشته باشند.

2. مخاطبان وفادار تئاتر:

مخاطبان تئاتری هستند که برای مدت طولانی از حامیان یک تئاتر مشخص بوده‌اند. آن‌ها یک ارتباط قوی و شخصی با اثر دارند. این دسته بیشتر از دسته قبل مورد تئاتر و جنبه‌های هنری آن آگاه هستند.

3. مخاطبان فرهیخته:

مخاطب تئاتر فرهیخته از جمله مخاطبانی هستند که به طور کلی به هنر علاقه دارند و از حضور در نمایش‌ها لذت می‌برند. آن‌ها معمولاً در زمینه و موضوع نمایش‌هایی که در آن شرکت می‌کنند، تحصیل‌ یا مطالعه کرده و از آن‌ها آگاهی دارند. این دسته از مخاطبان، اغلب نظرات محکمی در مورد شایستگی‌های هنری نمایش دارند.

4. مخاطب گردشگر تئاتر:

مخاطب تئاتر با نام گردشگران، مخاطبانی هستند که به عنوان بخشی از یک تجربه گردشگری گسترده‌تر، در نمایش‌ها و اجراها حضور به‌عمل می‌آورند. آن‌ها ممکن است اطلاعات زمینه‌ای زیادی از نمایش یا تئاتر نداشته باشند، اما می‌آیند تا فرهنگ محلی را تجربه و اوقات خوبی را سپری کنند.

5. مخاطب معلم تئاتر:

یک معلم به عنوان مخاطب تئاتر به این منظور در نمایش‌ها شرکت می‌کند که بتواند دانش‌آموزان خود را در مورد تئاتر و هنر آموزش دهد. آن‌ها معمولاً با هدف یادگیری خاصی به تئاتر می‌آیند

6. مخاطبان سینما و تلویزیون در تئاتر:

این نوع از مخاطب تئاتر، مخاطبانی هستند که اقتباس سینمایی یا تلویزیونی از یک نمایشنامه را دیده‌اند و برای دیدن تولید اصلی صحنه به تئاتر می‌آیند. آن‌ها قبلاً اطلاعات قبلی از داستان و شخصیت ها دارند و ممکن است انتظارات آن‌ها از اجرا بالا باشد.

شناخت مخاطب تئاتر برای تولیدکننده نمایش

ترکیب این مخاطبان تئاتر بسته به نوع نمایش، متن، محل اجرا و برنامه‌های بازاریابی می‌تواند متفاوت باشد. درک انواع مخاطب تئاتر، می‌تواند به تولیدکنندگان تئاتر کمک کند تا اجراها و برنامه‌های خود را طوری تنظیم کنند که برای گروه‌های خاصی از مردم جذاب به نظر برسد. در واقع با مخاطب‌شناسی درست توسط تولیدکنندگان، آن‌ها می‌توانند مخاطبان خود را افزایش دهند و کاری کنند که آن‌ها برای دیدن تولید اصلی صحنه به تئاتر بیایند. با به‌ثمررسیدن برنامه‌ریزی‌های مناسب، مخاطبان اطلاعات قبلی از داستان و شخصیت‌ها پیدا کرده و ممکن است انتظارات بیشتری برای اجرا داشته باشند. همچنین با انجام این کار، تهیه‌کنندگان و سرمایه‌گذاران نمایش، می‌توانند درآمد بیشتری دریافت کنند.

سخن پایانی

ما در این مقاله، سعی داشتیم شما هنردوست گرامی را، با انواع قشر مخاطبین در تئاتر آشنا کنیم. پس اگر خود تصمیم به اجرا و روی صحنه بردن نمایشی را گرفتید این عوامل را مدنظر قرار دهید تا بتوانید مخاطب تئاتر بیشتری را جذب نمایش خود نمایید. همان‌طور که قبل‌تر و در مقالات دیگر به آن اشاره شد، مخاطب‌شناسی در تئاتر امری بسیار پر اهمیت است و شما باید بدانید برای چه مخاطبانی، چه تئاتر‌هایی بسازید تا جذابیت کار خود را برای آن دسته از تماشاگران افزایش دهید.

البته توجه داشته باشید که بهتر است تئاتری را به نمایش بگذارید که برای تمام اقشار جامعه دیدنی باشد و با هر دسته مشخصی به نوع خاص خود ارتباط برقرار کند. بهترین کار برای شما این است که راجع به انواع مختلف علاقه‌مندان به این هنر تحقیقات و بررسی‌های لازم را به عمل‌آورده تا اولویت‌ها و نگرانی‌های آن‌ها را بشناسید. برای انجام درست این کار، شما به یک دانش نسبی از مبحث مخاطب‌شناسی احتیاج خواهید داشت. برای شروع کسب این دانش، شما می‌توانید به دیگر مقالات تخصصی مجله فرواک در زمینه مخاطب‌شناسی مراجعه فرمایید.